- O nas
- Światowy Dzień Osób z Zespołem Downa 2022
- Święto bez barier 2017
- Tydzień osób Niepełnosprawnych 2016
- Międzynarodowy Dzień Kropki 2016
- Święto bez barier 2016
- PORADNIK DLA RODZICÓW
- Tydzień Osób Niepełnosprawnych 2015
- Integracyjne zawody sportowe 2015
- Tydzień Osób Niepełnosprawnych 2014
- Warszawski Korowód Integracyjny 2014
- Święto bez barier 2014
- Niewidzialna Wystawa 2014
- Tydzień Osób Niepełnosprawnych 2013
- Święto bez barier 2013
- Zielona szkoła 2013
- Warszawski Korowód Integracyjny 2013
- Seminarium naukowe 2013
- Seminarium 2012
- Zielona szkoła 2012
- Święto bez barier 2012
- Tydzień niepełnosprawnych 2012
- Niewidzialna Wystawa
- Święto bez barier 2011
- Seminarium 2011
PORADNIK DLA RODZICÓW
Profilaktyczne gry i zabawy logorytmiczne Logorytmika jest jedną z metod stosowanych w logopedii. Metoda ta polega na uruchomieniu słuchu i ruchu w komunikacji językowej. Na bazie ćwiczeń muzyczno- ruchowych stosuje się ćwiczenia słowno –ruchowe których głównym składnikiem jest rytm. Naturalny, swobodny ruch, który jest tuż obok muzyki podstawowym motywem ćwiczeń, umożliwia realizacje zajęć rytmicznych z grupą dzieci o różnym stopniu rozwoju językowego, intelektualnego, społecznego, ruchowego i muzycznego. Ćwiczenia logorytmiczne są szczególnie polecane dla dzieci mających trudności w sprawnym poruszaniu się, w orientacji przestrzennej, dla dzieci nieśmiałych, a także nadruchliwych.
Przykłady ćwiczeń logorytmicznych: - dziecko powtarza usłyszany rytm: wyklaskuje, wytupuje, wystukuje( uderzając klockami, grając na bębenku) - zabawa: „Na łące”- dzieci na umówiony sygnał naśladują odpowiedniego owada, np.: na klaśnięcie – świerszcze biegają i wydają odgłos: „cyk, cyk, cyk...”, na uderzenie w bębenek – żaby skaczą i wołają: „kum, kum, rech, rech...”, na dźwięk trąbki – pszczoły latają i bzyczą: „bzz, bzz, bzz...” - wyliczanki - łączenie tekstu z elementem ruchowym i rytmicznym - koniki - poruszanie się zgodnie z akompaniamentem muzycznym. Na umówiony sygnał koniki jadą kląskając językiem zgodnie z tempem kroków. Na przerwę w muzyce dzieci parskają, wykonują podaną liczbę kląśnięć językiem - ćwiczenia różnicowania wysokości dźwięku. Przy dźwiękach wysokich dzieci unoszą ręce nad głowę i klaszczą, przy dźwiękach niskich uderzają dłońmi o podłogę
Ćwiczenia orientacji przestrzennej dla młodszych dzieci. Przykłady ćwiczeń: -obrysowywanie (na papierze) części ciała w połączeniu z ich nazywaniem -zwracanie się do dziecka w ciągu dnia z częstym stosowaniem określeń „lewo”, „prawo”: podaj mi prawą rękę, lewą nogę, zawiąż kokardkę na lewej sznurówce, itp. - skręcamy w bok, jedziemy do przodu, podaj zabawkę, która leży na półce, połóż łyżeczkę obok filiżanki, pokaż piłkę, która leży pod stołem - zabawa w „ciepło i zimno”, przy użyciu określeń: idź do przodu, w prawo, prosto i dalej prosto, itp. -osoba stojąca naprzeciw dziecka wykonuje określone ruchy, np. podnosi prawą rękę, stoi na prawej nodze, dotyka lewą ręką prawego ucha, itp. Dziecko naśladuje dokładnie czynności wykonywane przez osobę stojącą twarzą do dziecka. Zadaniem dziecka jest dokładne naśladowanie ruchów (powstaje układ odbicia zwierciadlanego) -bierzemy dwa przedmioty (miś, lalka), kładziemy je w wybranych miejscach i prosimy dziecko, aby określiło, gdzie leży lalka w stosunku do misia. Liczbę przedmiotów należy stopniowo zwiększać -układanie różnego typu klocków, składanek, puzzli: na podstawie wzoru; z pamięci, po krótkiej ekspozycji wzoru; według instrukcji słownej, bez wzoru -rysowanie „pod dyktando”, np.: Na środku kartki narysuj domek. W domku na środku narysuj drzwi, na prawo od drzwi duże okno, na lewo małe okienko, na lewej stronie dachu komin, nad kominem dym. Z lewej strony domu narysuj drzewo. Z prawej strony drzewa narysuj płot, na płocie narysuj kota itp. -odbijanie piłki, balonika rękami, nogami, łokciami z jednoczesnym nazywaniem kończyn: lewa ręka, prawa noga, lewy łokieć itd.//////dziecko obserwuje rodzica, rodzeństwo odbijające balonik lub piłkę, głośno nazywa kończyny, których rodzic używa do odbijania, prawa ręka, lewa stopa, itd.
Zabawy normalizujące napięcie mięśniowe. Przykłady ćwiczeń: -kołyski w pozycji na plecach: dziecko leży na plecach, głowa przygięta do brzucha (w razie trudności/dyskomfortu można podtrzymać dziecku głowę), nogi ugięte w kolanach, przyciągnięte do brzucha; dziecko chwyta dłońmi za kolana i odpychając się stopami buja się w przód-w tył oraz w lewo-w prawo, po kilka razy -odpychanie piłki w pozycji leżącej na brzuchu: dziecko leży na brzuchu i przepycha/toczy piłkę do rodzica -przeciąganie się na linie: dziecko leży na brzuchu, głowa uniesiona, obie dłonie na grubym pasku od szlafroka/ skakance: pasek trzymany przez mamę lub tatę; zadanie dziecka polega na podciągnięciu się przy pomocy paska/skakanki, jak najbliżej do trzymającego rodzica
Zabawy poprawiające równowagę- asekuracja osoby dorosłej. Przykłady ćwiczeń: -chodzenie stopa za stopą z oczami otwartymi/z oczami zamkniętymi -stanie na wybranej nodze z oczami otwartymi/z oczami zamkniętymi -balansowanie ciałem w staniu na małej poduszeczce typu „jasiek”: do przodu/do tyłu/na boki; ćwiczymy z oczami otwartymi/z oczami zamkniętymi -robienie wagi: w staniu obunóż dziecko przechyla się na boki, w przód/w tył- przestępując z nogi na nogę -robienie jaskółki -odbijanie balonika w klęku -skakanie do celu na jednej nodze: dziecko stoi na jednej/wybranej nodze, rodzic wyznacza mu cel w odległości kilku kroków, dziecko musi pokonać odległość oraz wrócić na nodze przeciwnej. W tej zabawie można przenosić przedmioty wadze z miejsca na miejsce
Ćwiczenia motoryki małej:wiczenia Przykłady ćwiczeń: -swobodne bazgranie na dużych arkuszach papieru, flamastrami, kredkami świecowymi, pastelami -nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek, sznurowadeł przez różne rzeczy i otwory -wieszanie ubrań na sznurku i przyczepianie ich klamerkami do bielizny -zamalowywanie dużych powierzchni farbami grubym pędzlem dziecko stoi (nie siedzi) przy stoliku odpowiedniej do jego wzrostu wysokości -zamalowywanie obrazków w książeczkach do malowania -kalkowanie obrazków -obrysowywanie szablonów -wciskanie w tablicę korkową pinezek- wyjmowanie ich -zbieranie drobnych elementów (pieniążki, ziarenka, guziczki- dwoma palcami kciukiem i wskazującym, zbieranie wyżej wymienionych przedmiotów pęsetą -ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu -wykonywanie drobnych ruchów palcami: spacerowanie palcami po stole, zabawa „idzie kominiarz po drabinie”, naśladowanie gry na pianinie, odtwarzanie rytmu padającego deszczu modelowanie z plasteliny, modeliny, masy papierowej najpierw kuleczek, wałeczków; później form bardziej złożonych - zwierząt, postaci ludzkich, liter -stemplowanie i kolorowanie -wydzieranie z kolorowego papieru i naklejanie wydzieranki na papier -strząsanie wody z palców -zgniatanie kartki papieru jedną ręką w małą kulkę -przyszywanie guzików -ćwiczenia dłoni- wymachy, krążenia, uderzenia, pocierania, otwierania, zamykania -ściskanie piłeczek -zwijanie palcami chusteczek, apaszek -rysowanie patykiem po ziemi -faliste ruchy ramion - zabawa w przylot i odlot bocianów -przy wolnym chodzie ruchy rąk jak podczas pływania żabką - zabawa w naukę pływania -zabawa w pociągi - ruch rąk naśladuje obroty kół -zabawa w pranie, rozwieszanie bielizny i prasowanie -zabawa w gotowanie obiadu - naśladowanie wałkowania ciasta, mieszania gęstej zupy, kręcenia kranem, ubijania piany -rzucanie woreczków lub piłeczek - kto dalej -toczenie piłki do dołka -wypuszczanie piłeczki tenisowej z ręki w dół i próby chwytania jej w locie, samymi palcami zanim odbije się od podłogi
1. Ćwiczenia usprawniające staw nadgarstkowy i palce rąk:
- ćwiczenia z wykorzystaniem różnych technik plastycznych,
- rysowanie na tablicy jedną ręką lub obiema rękami,
- zamalowywanie dużych płaszczyzn farbą lub oklejanie kartki plasteliną,
- lepienie z gliny lub plasteliny,
- marsz palców po stole w określonych kierunkach, bębnienie palcami,
- przewlekanie nitek przez dziurki w tekturze,
- ugniatanie jedną ręką kul z gazety, bibuły,
- składanie papieru (np. samolotów, okręcików),
- ugniatanie miękkiego drutu,
- naśladowanie ruchów gry na pianinie, skrzypcach, flecie,
- kalkowanie różnej wielkości wzorów o kształcie geometrycznym i literopodobnych,
- pisanie na klawiaturze komputera,
- wycinanie, wydzieranie z papieru,
- nawlekanie korali, makaronu na sznurek,
- malowanie szlaczków grubym pędzlem na dużej powierzchni,
- stemplowanie pieczątkami z ziemniaka, gumowymi, drewnianymi,
- malowanie placami, pędzlem, watą, gąbką: linii pionowych, poziomych, falistych, łamanych, spiralnych, form kolistych, kwadratowych, trójkątnych,
- obrysowywanie kształtów i pisanie wyrazów bez odrywania ręki od papieru, np. wzorów z zestawu ćwiczeń grafomotorycznych.
2. Ćwiczenia usprawniające ruchy rąk i koordynację wzrokowo-ruchową:
- dorysowywanie brakujących elementów,
- rysowanie linii przez łączenie punktów,
- rysowanie pod dyktando,
- rysowanie linii wewnątrz labiryntów,
- zamalowywanie małych przestrzeni, np. figur na obrazku lub różnych kształtów na płaskich figurkach z gipsu,
- rysowanie linii pionowych, poziomych, ukośnych, falistych, pętelkowych, półkolistych, kolistych,
- kreślenie w powietrzu, na tackach z piaskiem i rysowanie różnymi technikami graficznymi linii pionowych, poziomych, ukośnych, łamanych, krzywych i figur geometrycznych. Rozpoczynamy ćwiczenie od dużych, zamaszystych ruchów w powietrzu lub nad kartką, następnie przechodzimy do rysowania na dużych powierzchniach papieru, potem dopiero na tabliczkach i kartkach; rysowanie w liniaturze to ostatni etap ćwiczeń poprzedzających pisanie.
3. Ćwiczenie płynnych ruchów pisarskich:
- tworzenie szlaczków przez łączenie kropek na papierze gładkim oraz w liniach i kratkach,
- pogrubianie słabo zaznaczonego konturu,
- uzupełnianie elementów obrazka według wzoru,
- obrysowywanie szablonów,
- obrysowywanie przez kalkę lub folię rysunków i liter,
- kreślenie szlaczków.
4. Ćwiczenia i zabawy zwalniające napięcie stawowo-mięśniowe:
- poruszanie rękami uniesionymi nad głową,
- zabawa w pranie, prasowanie, rąbanie i piłowanie drewna,
- zabawa w „kosiarzy”,
- zabawy z użyciem skakanki: przesuwanie sznurka w palcach, kręcenie, owijanie wokół własnej dłoni,
- naśladowanie lotu ptaka, dyrygenta, pływania, drzew na wietrze.
5. Gdy dziecko nieprawidłowo trzyma w palcach narzędzie do pisania:
Właściwego chwytu narzędzia należy uczyć dziecko już od pierwszych prób związanych z zabawami graficznymi. Okazuje się bowiem, że nawet trzylatki mogą przyswoić sobie tę umiejętność.
Właściwe trzymanie narzędzia do rysowania i pisania polega na objęciu go trzema palcami (kciukiem, wskazującym i środkowym) w odległości około 1,5 – 2 cm od czubka.
Dla kogo nasadka?
- dla dzieci, które nieprawidłowo trzymają ołówek (długopis),
- dla dziecka, które nie potrafi swobodnie kontrolować siły chwytu i nacisku na narzędzie podczas rysowania i pisania,
- dla dziecka, które trzyma palce zbyt blisko kartki, na której pisze, zasłaniając sobie pole widzenia i uniemożliwiając kontrolowanie pisanego tekstu.
Dziecko używa nasadki do czasu, kiedy utrwali właściwy chwyt narzędzia.
6. Sposób trzymania narzędzia do pisania przez dziecko praworęczne:
- pióro lub ołówek znajduje się miedzy kciukiem a palcem środkowym (palec wskazujący jest oparty na piórze lub ołówku),
- dziecko trzyma je w odległości 1,5 – 2 cm od kartki,
- ściska je odpowiednio, nie za mocno i nie za lekko,
- naciska nim odpowiednio na papier, nie za mocno i nie za lekko,
- gdy jest to wskazane, używa specjalnej nasadki plastikowej.
7. Sposób trzymania narzędzia do pisania przez dziecko leworęczne:
Dziecko leworęczne przestrzega wszystkich zasad powyżej opisanych, a oprócz tego jeszcze:
- górny koniec ołówka jest skierowany do lewego ramienia,
- podczas pisania palce powinny znajdować się poniżej liniatury zeszytu (dziecko wówczas nie zasłania sobie tego, co pisze).
8. Ćwiczenia ułatwiające opanowanie prawidłowego chwytu i sposobu trzymania ołówka:
- lepienie kulek z plasteliny, zgniatanie palcami kulek z papieru,
- wydzieranie drobnych papierków, wyskubywanie nitek,
- „solenie”, czyli kruszenie i rozsypywanie soli, kaszy lub piasku po tacy drobnymi ruchami palców,
- rysowanie w płaszczyźnie pionowej: na papierze rozpiętym na ścianie lub na tablicy, gdy dziecko stoi przed nim, unosząc rękę na wysokości dolnej części twarzy – arkusz papieru powinien znajdować się na wysokości ust i nosa, nieco na lewo od osi ciała – wówczas ręka przyjmuje prawidłową pozycję.
9. Ćwiczenia zdolności kontrolowania siły nacisku ręki dziecka w trakcie pisania:
- kreślenie linii, figur, liter, cyfr na tackach z kaszą,
- malowanie farbą palcami na dużych arkuszach papieru,
- malowanie farbą przy użyciu pędzla do golenia,
- wykonywanie ćwiczeń graficznych przy użyciu rozmaitych narzędzi wymagających zróżnicowania siły nacisku: lekkiego (kreda, węgiel rysunkowy, pędzelki, cienkie mazaki, pióro) i silnego (kredki woskowe, gruby mazak, ołówek, długopis),
10. Ćwiczenia relaksacyjne rąk – w przerwach pomiędzy ćwiczeniami graficznymi:
- zaciskanie i rozwieranie pięści z uświadomieniem sobie stanów napięcia mięśniowego i rozluźnienia,
- zabawy naśladujące ruchy takie, jak pryskanie wodą, otrzepywanie rąk z wody, wytrzepywanie wody z rękawa, otrząsanie się z wody, strzepywanie nitki z rękawa.
11. Wytwarzanie nawyków ruchowych związanych z kierunkiem pisania
(automatyzacja ruchów):
- kreślenie linii z zachowaniem kierunku ruchu: linie pionowe – od góry ku dołowi, linie poziome – od lewej do prawej,
- rysowanie kół przeciwnie do ruchu wskazówek zegara (podobnie, jak zapisujemy literę „C”),
- zachowanie kierunku ruchu od lewej do prawej strony podczas rysowania szlaczków, pisania wyrazów,
- zaznaczanie kolorowego marginesu z lewej strony w zeszycie lub w lewym górnym rogu kartki – rysowanie słoneczka, które wskazuje drogę (zaczynamy od słoneczka, czyli od lewej strony),
- wykorzystywanie gier i zabaw rysunkowych wymagających zachowania określonego kierunku.Koncentracja to umiejętność skupienia i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach czy zagadnieniach. Dzięki prawidłowej koncentracji jesteśmy w stanie kierować naszą uwagą, dostrzegać i robić to, co istotne w danym momencie.Wiele badań dowodzi, że zaburzenia koncentracji są najczęstszą przyczyną niepowodzeń szkolnych. Wiele dzieci jest nadmiernie pobudzonych i ma skłonność do stałego rozproszenia uwagi. Staje się to często przyczyną problemów w szkole- dzieci nie są w stanie wysiedzieć spokojnie na lekcji, skupić się na wykonywanym zadaniu, zapamiętać, co jest zadane i jakie przybory należy przynieść do szkoły. W rezultacie uzyskują gorsze wyniki niż ich rzeczywiste możliwości.
Proponujemy Państwu ćwiczenia usprawniające pamięć i koncentrację wagi.
Ćwiczenia usprawniające pamięć i koncentrację uwagi:
•Dziecko siedzi na podłodze. Zamyka oczy. Druga osoba rysuje mu na plecach np. domek, słońce, kwiat itp. Następnie pytamy je, co zostało narysowane. Jeśli dziecko nie potrafi odpowiedzieć na pytanie - czynność powtarzamy.
•Dziecko zamyka oczy. Polecamy, aby skoncentrowało się na dochodzących dźwiękach z otoczenia. Dajemy mu czas na wsłuchanie się. Następnie pytamy, co słyszało, jaki dźwięk przypadł mu do gustu, co go drażniło. Jaki jest najbliższy dźwięk, który słyszysz? Jaki jest najgłośniejszy? Jaki najcichszy? Jaki najdalszy?
•Zawiązujemy dziecku oczy. Następnie prosimy, aby wysunęło dłonie do przodu. Podajemy mu do ręki przedmiot z otoczenia. Dajemy chwilę na poznanie tego przedmiotu. Następnie pytamy z jakiego materiału jest zrobione, czy jest ciepły czy zimny, do czego może służyć i czy dziecko wie, co to jest.
•Układamy przed dzieckiem obrazki z przedmiotami codziennego użytku oraz z otoczenia znanego dziecku. Następnie oddalamy się od niego i szeptem opowiadamy o danym przedmiocie. Zadaniem dziecka jest unieść do góry ten obrazek, o którym mu opowiadamy.
• Powtórz numer telefonu (zaczynamy od 3,4 cyfr – dziecko ma je powtórzyć).
•Jedziemy na wycieczkę: zabawę zaczynamy mówiąc „jedziemy na wycieczkę i zabieramy...”. Wymyślamy i wymieniamy na zmianę z dzieckiem rzeczy, jakie zabieramy na wycieczkę powtarzając przy tym już te wcześniej wymienione, np.
mama: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak”
dziecko: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak i namiot”
mama: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak, namiot i piłkę”
dziecko: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak, namiot, piłkę i koc” itd.
Można wprowadzać różne odmiany tej zabawy poprzez zmianę początkowych zdań, np. „Jesteśmy w sklepie i kupujemy...”, „Na urodziny Paweł dostał...”
•Rymowanki – nauka krótkich rymowanych wierszyków, wyliczanek, również z wprowadzaniem towarzyszących temu gestów.
•Wymieniamy ciąg słów. Na ustalone wcześniej słowo lub grupę słów dziecko ma klasnąć np. na słowo: lampa lub na nazwy kolorów, potraw itp.
•Nazywamy szybko i wskazujemy na sobie części ciała. Dziecko ma je wskazywać na sobie. Dla zmylenia co jakiś czas wskazujemy część ciała inną niż wymieniamy – zadaniem dziecka jest wskazywać prawidłowo na podstawie usłyszanej instrukcji słownej.
•Dziecko kładzie się lub siada wygodnie i słucha uważnie odgłosów z otoczenia, a potem ma je wymienić. Zadanie można utrudnić poprzez nakazanie wymienienia odgłosów w kolejności, w jakiej się pojawiały (możemy sami „produkować” różne odgłosy- np. skrzypienie drzwi, stukanie, szuranie, szeleszczenie gazetą itd.)
•Podaj kolejność: za parawanem układamy w rzędzie kilka przedmiotów, odsłaniamy, dziecko przygląda się przedmiotom zapamiętując ich kolejność. Ponownie zasłaniamy parawan a zadaniem dziecka jest wymienienie przedmiotów w kolejności.
•Pokazujemy dziecku ilustrację i prosimy aby przez 30 sekund uważnie jej się przyglądało. Następnie zabieramy rysunek i prosimy o odpowiedź na różne pytania dotyczące tego, co znajdowało się na obrazku.
•Powtarzamy dziecku 10 razy pewną sekwencję słów (na przykład: komin, kaczka, kanapa, krzesło, krowa, kot, kaczka, kogut, kura), a następnie prosimy, aby powtórzyło wyrazy w tej samej kolejności.
•Wystukujemy dziecku pewien rytm a następnie prosimy, aby powtórzyło. Przeprowadzamy kilka prób.
• Wykreślanka „Nie na swoim miejscu” (w tekście pojawiają się dodatkowe, zbędne słowa; trzeba je znaleźć i wykreślić).
•Wyszukiwanie (w ciągu liter lub cyfr należy znaleźć wskazany znak).
•Porządkowanie historyjek obrazkowych.
•Dobieranie „dobrych" i „złych" obrazków do odpowiednich historyjek.
•Czytanie prostych opowiadań - po przeczytaniu dziecko wyszczególnia osoby, przedmioty występujące w bajce, odpowiada na pytania dotyczące bohaterów.
•Częste zadawanie dziecku prostych pytań w różnych sytuacjach - np. wizyta, obejrzany film.
•Szczegóły–wyszukiwanie szczegółów na rysunkach lub różnic między ilustracjami.
• Zabawa w słówka - każda kolejna osoba podaje wyraz rozpoczynający się na ostatnią literę wyrazu wypowiedzianego przez poprzednia osobę, np. autobus - słoma- auto - oko itp.
• Zabawa w kolory - uczestnicy gry: rodzic i dziecko wymieniają kolejne kolory na przemian. Nie mogą się one powtarzać, tzn. każdy uczestnik musi wymyślić nowy kolor.
•Zagadki typu: owoc na literę k ( odp. kiwi), zwierzę żyjące w Australii (odp. kangur).
•Gry planszowe i układanki,np. puzzle, bierki, mozaika, Memo, itd.• Zabawy ruchowe:
- pajacyki (jednoczesne ruchy rąk i nóg oraz podskoki);
- bieganie torem tworzącym kształt ósemki, starając się biec po linii. Linię możemy narysować kredą na asfalcie lub jeżeli bawimy się w domu, możemy ją ułożyć z szarf, kawałków materiałów pociętych w paski itp.;
• zabawa w ciepło zimno - dziecko musi odnaleźć ukryty przedmiot słuchając instrukcji ciepło – zimno;
Ćwiczenia relaksacyjne
- krótkie zabawy dowolne inicjowane spontanicznie
- zabawy tematyczne
- zabawy i gry ogólnorozwojowe
- ćwiczenia z przyrządami (woreczki, piłki, szarfy, obręcze, itp.)
- zgadywanki ilustracyjne oraz słowne
- gry planszowe
- gry stolikowe np. bierki, domino, kości, karty typu „Piotruś”
- puzzle wieloelementowe
- słuchanie muzyki relaksacyjnej
- gimnastyka (marsz, skłony, kołysanie, przeciąganie, „pajacyk”)
Ćwiczenia rozwijające myślenie operacyjne:
- odtwarzanie z pamięci układów i kolejności przedmiotów według koloru,
kształtu, wielkości klocków logicznych
- dobieranie fragmentu obrazu do wzoru
- uzupełnianie niekompletnych wzorów obserwowanych wcześniej figur (patyczki, koła)
- składanie zabawek konstrukcyjnych z pamięci i według podanego wzoru
- rozpoznawanie przedmiotów na podstawie opisu ich wyglądu
- określanie i porównywanie (długości, szerokości, wysokości, grubości, prędkości, liczebności, pojemności)
- dobieranie przedmiotów przeciwstawnych pod względem długości, wysokości...
- dobieranie przedmiotów odpowiadających sobie długością, wielkością, szerokością....
- zabawy z wykorzystanie figur geometrycznych
Ćwiczenia usprawniające rozwój myślenia przyczynowo - skutkowego:
- opowiadanie np. przeczytanej wcześniej bajki z zachowaniem chronologii wydarzeń
- zabawy rozwijające świadomość następstwa dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku
- układanie historyjek obrazkowych tematycznych i atematycznych
- łączenie obrazków w pary
Ćwiczenia mające na celu rozwijanie kompetencji językowych i wzbogacanie słownictwa.
-tworzenie nowych wyrazów poprzez dodawanie lub odcinanie głosek
-przekształcanie wyrazów przez zamianę lub dostawienie sylab
-przeglądanie Słowniczka ortograficznego dla najmłodszych i zapoznawanie się z nim
-tworzenie rymowanek
-szukanie wyrazów pokrewnych, bliskoznacznych, przeciwnych
-rozwijanie zdań
-poszerzenie słownictwa z różnych dziedzin życia-najbliższych dziecku i nieco dalszych
-poprawne nazywanie rzeczy, czynności, zjawisk.
-uzupełnianie podpisów do obrazków
-segregowanie wyrazów
-dobieranie obrazków do treści tekstu
-wykonywanie czynności według pisemnie podanej instrukcji
-wyszukiwanie w tekście odpowiedzi na pytania
-układanie zdań z rozsypanki wyrazowej
-uzupełnianie luk w zdaniach
-rebusy, krzyżówki, zagadki, czytanie tekstów wyrazowo – obrazkowych
-słuchanie bajek, baśni
- próby stawiania pytań i formułowania odpowiedzi
- budowanie zdań na temat przedmiotu, obrazka
Ćwiczenia rozwijające umiejętność rozumienia treści tekstu:
-wykonywanie czynności według pisemnie podanej instrukcji
-dobieranie zdania do treści obrazka
-dobieranie zdań do treści historyjki obrazkowej
-układanie zdań z rozsypanki wyrazowej na podstawie obrazka
-odpowiadanie na pytania dotyczące treści zdania\ zdań stanowiących opis historyjki obrazkowej
-samodzielne budowanie pytań do treści tekstu z wykorzystaniem zbioru pytajników\ bez zbioru pytajników
-wyszukiwanie w tekście odpowiedzi na pytania, zaznaczanie kolorami pytania i fragmentu treści, stanowiącego odpowiedź na to pytanie
-uzupełnianie niepełnych odpowiedzi na pytania do treści tekstu.
Propozycje ćwiczeń rozwijających relacje społeczne i ułatwiających relaksację.
Cele:
-nawiązanie dobrych relacji między uczniami
- zapewnienie uczniowi poczucia komfortu fizycznego i emocjonalnego,
- zmniejszanie nadwrażliwości dotykowej ciała,
- redukowanie napięcia mięśniowego,
- doskonalenie zmysłu dotyku i słuchu,
- wzbudzenie zainteresowania otaczającym środowiskiem
- działanie odstresowujące,
-rozładowanie i łagodzenie napięcia nerwowego
- tworzenie klimatu dobrej zabawy
- Stymulacja dotykowo-słuchowa
Stolarz młotkiem puka (stukanie pięścią)
Lekarz w plecy stuka (delikatne pukanie palcami)
Kucharz w garnku miesza (koliste ruchy płaską dłonią lub pięścią)
Praczka pranie wiesza (delikatne szczypanie)
Rolnik grabi siano (grabienie palcami obu rąk z góry na dół)
Muzyk gra co rano (naśladowanie ruchów pianisty)
I ja też pracuję (wskazanie na siebie)
Obrazek rysuję (dowolny rysunek palcami na plecach partnera)…………………………………………………………………………………………………
Była droga (dziecko rysuje kreskę od góry pleców)
Dwa kamienie (dłonie zaciśnięte w pięści)
Przeszedł słoń (położona cała dłoń)
Przebiegł koń (opuszkami palców bieg konia)
I pani w szpileczkach (palce wskazujące)
I dziadek w klapeczkach (poklepuje płasko ułożonymi palcami wskazującymi na przemian)
Słonko grzało cudnie ( dłonią zataczane kółko)
Padał deszczyk (wszystkimi palcami)
Przebiegł dreszczyk? ( lekkie łaskotanie)
…………………………………………………………………………………………..
Idą słonie ( na plecach kładzione na zmianę całe dłonie)
Potem konie (piąstki)
Panieneczki na szpileczkach (palce wskazujące)
Z gryzącymi pieseczkami (lekkie szczypanie)
Świeci słońce ( dłonią zataczane kółka)
Płynie rzeczka (rysowanie linii)
Pada deszczyk (wszystkimi palcami)
Czujesz dreszczyk? (łaskotanie)
……………………………………………………
Baba placek ugniatała,
Wyciskała, wałkowała
Raz na prawo, raz na lewo
Potem trochę w przód i w tył,
Żeby placek dobry był.
Cicho….cicho……placek rośnie
Każdy brzuszek zadowoli.
Lub (modyfikacja do tematu -ważenie, mierzenie)
Placek
Zosia placek upiec chciała
Więc stolnicę babci wzięła
Rozłożyła, wygładziła, mąki kilogram wsypała
W mące dziurkę zrobiła, do niej litr mleka wlała
I 5 jajek wrzuciła. A potem?.......
Potem babcię zawołała. I……..
Babcia placek ugniatała (naciskanie pleców kolegi płasko ułożonymi dłońmi)
wyciskała, wałkowała (ściskanie kolegi za boki, przesuwanie płasko obydwu dłoni jednocześnie)
raz na prawo, raz na lewo (przesuwanie dłoni w odpowiednich kierunkach)
Potem trochę w przód i w tył
Żeby placek równy był (gładzenie)
Cicho…..cicho……placek rośnie (nakrywanie rękoma lub całym ciałem)
W ciepłym piecu u babuni
A gdy będzie upieczony ( głaskanie po plecach)
Każdy brzuch zadowolony (ruchy koliste)
…………………………………………………………………………………………….
Idzie pani, wietrzyk wieje
Idzie pani tup, tup, tup (uczeń leży na brzuchu; na przemian z wyczuciem stukanie w jego plecy opuszkami palców wskazujących)
Dziadek z laską stuk, stuk, stuk (delikatne stukanie zgiętym palcem)
Skacze dziecko hop, hop, hop (uczeń naśladuje dłonią skoki, na przemian opierając ją na przegubie i na palcach)
Żaba robi długi skok (z wyczuciem klepie dwie odległe części ciała kolegi np. stopy i głowę)
Wietrzyk wieje fiu, fiu, fiu (dmucha w tył głowy z prawej, lewej strony)
Kropi deszczyk puk, puk, puk (delikatnie stuka w jego plecy wszystkimi palcami)
Deszcz ze śniegiem: chlup, chlup, chlup (klepie kolegę po plecach dłońmi złożonymi w „miseczki”)
A grad w szyby łup, łup, łup (lekko stuka dłońmi zwiniętymi w pięści)
Świeci słonko (gładzi wewnętrzną stroną dłoni ruchem kolistym)
Wieje wietrzyk (dmucha we włosy kolegi)
Pada deszczyk (z wyczuciem stuka opuszkami palców w plecy)
Czujesz dreszczyk? (leciutkie szczypanie w kark)
……………………………………………
Tu płynie rzeczka
Tu płynie rzeczka
Tędy przeszła pani na szpileczkach
Tu stąpały słonie
I biegały konie
Wtem przemknęła szczypaweczka
Zaświeciły dwa słoneczka
Spadł drobniutki deszczyk
Czy przeszedł Cię dreszczyk?
……………………………………………………………………………………………
List do Babci.
Kochana babciu (jedno dziecko siedzi zwrócone plecami do drugiego, masuje plecy –„wygładza papier listowy”)
Kropka (naciskanie pleców w jednym miejscu)
Piszę Ci, że mamy w domu kotka (kontynowanie pisania)
Kropka (naciskanie pleców w jednym miejscu)
Kotek chodzi (kroczenie palcami)
Kotek skacze (”skakanie” - dłoń oparta na przemian na przegubie i palcach)
Kotek drapie (delikatne drapanie)
Kotek chrapie (głowa oparta na plecach, dziecko udaje chrapanie)
Składamy list (udawanie składania)
Naklejamy znaczek (przyłożenie opuszków palców z prawej strony, przyciśnięcie)
I zanosimy na pocztę ( palec środkowy i wskazujący „idzie”-obie dłonie)
……………………………………. …………………………………….
Pisze pani na maszynie: A B C przecinek
Pisze pani na maszynie: A B C kropka ( udajemy stukanie na maszynie)
Idzie pani na szpileczkach (idziemy na dwóch palcach)
I pan w klapeczkach (całymi dłońmi)
Pędzą słonie po betonie (lekko piąstkami)
A potem konie (zdecydowanie, opuszkami palców, udając kląskanie)
Świeci słońce (masujemy całą dłonią)
Pada deszczyk (stukamy wieloma palcami naraz)
Czy złapał cię dreszczyk? (łaskoczemy leciutko)
…………………………………………………………………………
Pizza
Najpierw sypiemy mąkę (dziecko leży na brzuchu, drugie przebiera po jego plecach opuszkami palców obu dłoni )
Zgarniamy ją (brzegami obu dłoni wykonuje ruchy zgarniające)
Lejemy oliwę (rysuje palcami falistą linię, począwszy od karku aż do dolnej części pleców)
Dodajemy szczyptę soli (lekkie szczypanie)
No….może dwie, trzy.
Wyrabiamy ciasto (z wyczuciem „ugniata „ boki kolegi)
Wałkujemy (wodzi dłońmi zwiniętymi w pięści po plecach w górę i w dół)
Wygładzamy placek (gładzi plecy)
I na wierzch kładziemy:
Pomidory (delikatne stukanie dłońmi zwiniętymi w miseczki)
Krążki cebuli (rysuje koła)
Oliwki (naciska palcem w kilku miejscach) /dzieci mogą same wymyślać co jeszcze dodać chcą do pizzy/
Posypujemy serem (szybkie ruchy po plecach opuszkami obu dłoni)
i……..buch do pieca.
Wyjmujemy i kroimy („krojenie” pleców brzegiem dłoni)
…………………………………………………………………………………………..
Przyszła myszka do braciszka. (opuszkami palców na plecach wykonuje posuwiste i delikatne ruchy)
Tu zajrzała, tam wskoczyła, (lekkie łaskotanie za jednym uchem, następnie za drugim)
A na koniec tu się skryła. (wsuwamy palec za kołnierzyk)Płynie, wije się rzeczka (rysuje na plecach falistą linię)
Jak błyszcząca wstążeczka. (delikatnie drapie kolegę po plecach)
Tu się srebrzy, tam ginie, (wsuwa palce za kołnierzyk)
A tam znowu wypłynie. (przenosi dłoń pod łokieć i szybko wyjmuje)………………………………………………………………………………………….
Wspinał się pajączek po rynnie. (wędruje palcami od dołu ku górze po plecach kolegi)
Spadł wielki deszcz i zmył pajączka (rozkłada na plecach płasko obie dłonie i szybko przesuwa je w dół)
Zaświeciło słoneczko, (masuje plecy ruchem okrężnym)
Wysuszyło pajączka, rynnę i… (masuje tak długo, aż poczuje ciepło)
Wspinał się pajączek po rynnie… (zaczynamy od początku.)……………………………………………………………………………………………..
Leci listek, leci przez świat (wędrówka opuszkami palców dwa razy)
Gdzieś tam na ziemię cicho spadł (lekkie naciskanie pleców w jednym miejscu)
Leci drugi, leci trzeci, (szybkie, z wyczuciem stukanie wszystkimi palcami)
Biegną zbierać listki dzieci. (jak wyżej)
No, a potem wszystkie liście (głaskanie kolegi po plecach)
Układają w piękne kiście. (jak wyżej)……………………………………………………………………………………….
Propozycje ćwiczeń rozwijających relacje społeczne i ułatwiających relaksację.
Cele:
-nawiązanie dobrych relacji między uczniami
- zapewnienie uczniowi poczucia komfortu fizycznego i emocjonalnego,
- zmniejszanie nadwrażliwości dotykowej ciała,
- redukowanie napięcia mięśniowego,
- doskonalenie zmysłu dotyku i słuchu,
- wzbudzenie zainteresowania otaczającym środowiskiem
- działanie odstresowujące,
-rozładowanie i łagodzenie napięcia nerwowego
- tworzenie klimatu dobrej zabawy
- Stymulacja dotykowo-słuchowa
Stolarz młotkiem puka (stukanie pięścią)
Lekarz w plecy stuka (delikatne pukanie palcami)
Kucharz w garnku miesza (koliste ruchy płaską dłonią lub pięścią)
Praczka pranie wiesza (delikatne szczypanie)
Rolnik grabi siano (grabienie palcami obu rąk z góry na dół)
Muzyk gra co rano (naśladowanie ruchów pianisty)
I ja też pracuję (wskazanie na siebie)
Obrazek rysuję (dowolny rysunek palcami na plecach partnera)…………………………………………………………………………………………………
Była droga (dziecko rysuje kreskę od góry pleców)
Dwa kamienie (dłonie zaciśnięte w pięści)
Przeszedł słoń (położona cała dłoń)
Przebiegł koń (opuszkami palców bieg konia)
I pani w szpileczkach (palce wskazujące)
I dziadek w klapeczkach (poklepuje płasko ułożonymi palcami wskazującymi na przemian)
Słonko grzało cudnie ( dłonią zataczane kółko)
Padał deszczyk (wszystkimi palcami)
Przebiegł dreszczyk? ( lekkie łaskotanie)
…………………………………………………………………………………………..
Idą słonie ( na plecach kładzione na zmianę całe dłonie)
Potem konie (piąstki)
Panieneczki na szpileczkach (palce wskazujące)
Z gryzącymi pieseczkami (lekkie szczypanie)
Świeci słońce ( dłonią zataczane kółka)
Płynie rzeczka (rysowanie linii)
Pada deszczyk (wszystkimi palcami)
Czujesz dreszczyk? (łaskotanie)
……………………………………………………
Baba placek ugniatała,
Wyciskała, wałkowała
Raz na prawo, raz na lewo
Potem trochę w przód i w tył,
Żeby placek dobry był.
Cicho….cicho……placek rośnie
Każdy brzuszek zadowoli.
Lub (modyfikacja do tematu -ważenie, mierzenie)
Placek
Zosia placek upiec chciała
Więc stolnicę babci wzięła
Rozłożyła, wygładziła, mąki kilogram wsypała
W mące dziurkę zrobiła, do niej litr mleka wlała
I 5 jajek wrzuciła. A potem?.......
Potem babcię zawołała. I……..
Babcia placek ugniatała (naciskanie pleców kolegi płasko ułożonymi dłońmi)
wyciskała, wałkowała (ściskanie kolegi za boki, przesuwanie płasko obydwu dłoni jednocześnie)
raz na prawo, raz na lewo (przesuwanie dłoni w odpowiednich kierunkach)
Potem trochę w przód i w tył
Żeby placek równy był (gładzenie)
Cicho…..cicho……placek rośnie (nakrywanie rękoma lub całym ciałem)
W ciepłym piecu u babuni
A gdy będzie upieczony ( głaskanie po plecach)
Każdy brzuch zadowolony (ruchy koliste)
…………………………………………………………………………………………….
Idzie pani, wietrzyk wieje
Idzie pani tup, tup, tup (uczeń leży na brzuchu; na przemian z wyczuciem stukanie w jego plecy opuszkami palców wskazujących)
Dziadek z laską stuk, stuk, stuk (delikatne stukanie zgiętym palcem)
Skacze dziecko hop, hop, hop (uczeń naśladuje dłonią skoki, na przemian opierając ją na przegubie i na palcach)
Żaba robi długi skok (z wyczuciem klepie dwie odległe części ciała kolegi np. stopy i głowę)
Wietrzyk wieje fiu, fiu, fiu (dmucha w tył głowy z prawej, lewej strony)
Kropi deszczyk puk, puk, puk (delikatnie stuka w jego plecy wszystkimi palcami)
Deszcz ze śniegiem: chlup, chlup, chlup (klepie kolegę po plecach dłońmi złożonymi w „miseczki”)
A grad w szyby łup, łup, łup (lekko stuka dłońmi zwiniętymi w pięści)
Świeci słonko (gładzi wewnętrzną stroną dłoni ruchem kolistym)
Wieje wietrzyk (dmucha we włosy kolegi)
Pada deszczyk (z wyczuciem stuka opuszkami palców w plecy)
Czujesz dreszczyk? (leciutkie szczypanie w kark)
……………………………………………
Tu płynie rzeczka
Tu płynie rzeczka
Tędy przeszła pani na szpileczkach
Tu stąpały słonie
I biegały konie
Wtem przemknęła szczypaweczka
Zaświeciły dwa słoneczka
Spadł drobniutki deszczyk
Czy przeszedł Cię dreszczyk?
……………………………………………………………………………………………
List do Babci.
Kochana babciu (jedno dziecko siedzi zwrócone plecami do drugiego, masuje plecy –„wygładza papier listowy”)
Kropka (naciskanie pleców w jednym miejscu)
Piszę Ci, że mamy w domu kotka (kontynowanie pisania)
Kropka (naciskanie pleców w jednym miejscu)
Kotek chodzi (kroczenie palcami)
Kotek skacze (”skakanie” - dłoń oparta na przemian na przegubie i palcach)
Kotek drapie (delikatne drapanie)
Kotek chrapie (głowa oparta na plecach, dziecko udaje chrapanie)
Składamy list (udawanie składania)
Naklejamy znaczek (przyłożenie opuszków palców z prawej strony, przyciśnięcie)
I zanosimy na pocztę ( palec środkowy i wskazujący „idzie”-obie dłonie)
……………………………………. …………………………………….
Pisze pani na maszynie: A B C przecinek
Pisze pani na maszynie: A B C kropka ( udajemy stukanie na maszynie)
Idzie pani na szpileczkach (idziemy na dwóch palcach)
I pan w klapeczkach (całymi dłońmi)
Pędzą słonie po betonie (lekko piąstkami)
A potem konie (zdecydowanie, opuszkami palców, udając kląskanie)
Świeci słońce (masujemy całą dłonią)
Pada deszczyk (stukamy wieloma palcami naraz)
Czy złapał cię dreszczyk? (łaskoczemy leciutko)
…………………………………………………………………………
Pizza
Najpierw sypiemy mąkę (dziecko leży na brzuchu, drugie przebiera po jego plecach opuszkami palców obu dłoni )
Zgarniamy ją (brzegami obu dłoni wykonuje ruchy zgarniające)
Lejemy oliwę (rysuje palcami falistą linię, począwszy od karku aż do dolnej części pleców)
Dodajemy szczyptę soli (lekkie szczypanie)
No….może dwie, trzy.
Wyrabiamy ciasto (z wyczuciem „ugniata „ boki kolegi)
Wałkujemy (wodzi dłońmi zwiniętymi w pięści po plecach w górę i w dół)
Wygładzamy placek (gładzi plecy)
I na wierzch kładziemy:
Pomidory (delikatne stukanie dłońmi zwiniętymi w miseczki)
Krążki cebuli (rysuje koła)
Oliwki (naciska palcem w kilku miejscach) /dzieci mogą same wymyślać co jeszcze dodać chcą do pizzy/
Posypujemy serem (szybkie ruchy po plecach opuszkami obu dłoni)
i……..buch do pieca.
Wyjmujemy i kroimy („krojenie” pleców brzegiem dłoni)
…………………………………………………………………………………………..
Przyszła myszka do braciszka. (opuszkami palców na plecach wykonuje posuwiste i delikatne ruchy)
Tu zajrzała, tam wskoczyła, (lekkie łaskotanie za jednym uchem, następnie za drugim)
A na koniec tu się skryła. (wsuwamy palec za kołnierzyk)Płynie, wije się rzeczka (rysuje na plecach falistą linię)
Jak błyszcząca wstążeczka. (delikatnie drapie kolegę po plecach)
Tu się srebrzy, tam ginie, (wsuwa palce za kołnierzyk)
A tam znowu wypłynie. (przenosi dłoń pod łokieć i szybko wyjmuje)………………………………………………………………………………………….
Wspinał się pajączek po rynnie. (wędruje palcami od dołu ku górze po plecach kolegi)
Spadł wielki deszcz i zmył pajączka (rozkłada na plecach płasko obie dłonie i szybko przesuwa je w dół)
Zaświeciło słoneczko, (masuje plecy ruchem okrężnym)
Wysuszyło pajączka, rynnę i… (masuje tak długo, aż poczuje ciepło)
Wspinał się pajączek po rynnie… (zaczynamy od początku.)……………………………………………………………………………………………..
Leci listek, leci przez świat (wędrówka opuszkami palców dwa razy)
Gdzieś tam na ziemię cicho spadł (lekkie naciskanie pleców w jednym miejscu)
Leci drugi, leci trzeci, (szybkie, z wyczuciem stukanie wszystkimi palcami)
Biegną zbierać listki dzieci. (jak wyżej)
No, a potem wszystkie liście (głaskanie kolegi po plecach)
Układają w piękne kiście. (jak wyżej)……………………………………………………………………………………….
(Opracowane na podstawie: Bogdanowicz M., Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki)Własna modyfikacja.